صفحه اصلی     ارتباط با مسولین   نقشه سایت
قابل توجه دانشجویان گرامی ، با مراجعه به شعب بانک انصار از دریافت وام شهریه تحصیلی به مبلغ 8000000ریال با کارمزد 2درصد بهرمند شوید.

پیوندهای مهم
 

 

  

منایع و برنامه 9 ترمه

  سیستم گلستان
 

   

برنامه کلاسی   تقویم آموزشی

 

 

 

 

    سازمان مرکزی پیام نور
 

 

   
     
ساعت
نظرسنجی
نظر شما در مورد عملکرد سایت چیست؟

عالی
خوب
متوسط
ضعیف

 

 

آشنايي با صنايع دستي ايران



  فصل پنجم - مصنوعات فلزي

 



  1- سير تحول ساخت «مصنوعات فلزي» را بيان کنيد؟ (شکل صفحه 64)

مردم نواحي بمپور، شهداد، تل ابليس، تپه سيلک و تپه زاغه از حدود هفت هزار سال پيش با ساخت اشياي فلزي، به ويژه اشياي مسي آشنا بوده اند. پس از کشف فلزات ديگر، فلزکاران با افزودن قلع به مس آلياژ سختي به دست آوردند و به دنبال آن عصر مفرغ آغاز شد که قدمت آن به حدود سه هزار سال قبل از ميلاد مي رسد. با تشکيل حکومت هخامنشي هنر فلزکاري تحول يافت و جايگاه ويژه اي در صنعت اين دوره پيدا کرد. هنر فلز کاري در دوره ساماني هنري درباري بود که هنر مردمي را نيز تحت تأثير خود قرار داد. در اوايل دوره اسلامي استفاده از آلياژهاي مختلف رايج شد. در دوره صفويه علاوه بر آلياژها، از آهن و فولاد نيز اشيايي نفيسي با تزئين طلاکوبي ساخته شد. تا چندي پيش اشياي فلزي بسياري چون سيني، دوري، کاسه، آينه و شمعدان و بسياري ابزار و لوازم ديگر که روشهاي ساخت و تزئين هر يک از آنه نيز متفاوت بود، ساخته مي شود.  



  2- هنر دواتگري را تعريف کنيد؟

ساخت اشياي فلزي به روش سرد به «دواتگري» معروف است که شايد بتوان گفت از نخستين شغلهاست و سابقه چند هزار ساله دارد. در ابتدا دواتگران با کوبيدن يک قطعه سنگ بر روي فلز سرد، ظرف يا شيء ساده را مي ساختند.  



  3- شيوه هاي ساخت ظروف در هنر دواتگري را نام ببريد؟

1. ساختن اشياء به صورت يک تکه يا بدون درز؛
2. ساختن اشياء با استفاده از دستگاه يا به روش خم کاري؛
3. ساختن اشياء به صورت چند تکه يا درزدار.
 



  4- شيوه ساخت اشياء، به صورت يک تکه يا بدون درز را توضيح دهيد؟ (شکل صفحه 65)

در اين روش ابتدا ورق فلز را به شکل دايره اي که شعاع آن حداقل برابر ارتفاع ظرف مورد نظر است مي برند، سپس مرکز آن را بر روي سندان قرار داده، با چکش از مرکز به طرف محيط، ضربه هاي يکنواخت و کنار هم، به صورت مارپيچ وارد مي کنند تا ورق به شکل کاسه در آيد. آن گاه آن را وارونه بر روي سندان گذاشته با ضربه هايي در پيرامون دهانه ظرف را جمع مي کنند تا به شکل گلدان يا مشابه آن درآيد.  



  5- شيوه ساخت اشياء به صورت چند تکه يا درز دار را توضيح دهيد؟

در اين روش هنرمند ابتدا فلز را به شکل مستطيل مي برد. طول و عرض اين مستطيل برابر اندازه حداکثر محيط و ارتفاع ظرف مورد نظر است. سپس لبه دو ضلع رو به روي هم را با چکش به حدي نازک مي کند که به نصف قطر اوليه برسد. پس از اينكه لبه ظرف مي کاهد، در قلمزني و تزئين، مشکلاتي ايجاد مي کند. بنابراين بيشتر قلمزنان ترجيح مي دهند از ظرفهاي يک تکه يا بدون درز استفاده کنند.  



  6- شيوه ساخت اشياء با استفاده از دستگاه يا به روش خم کاري را توضيح دهيد؟

در اين روش، هنرمند از دستگاهي به نام «سه نظام» استفاده مي کند. به اين ترتيب که همانند روش اول يک صفحه گرد فلزي مي برد و آن را همراه با قالبهايي که از جنس چدن و به شکل ظرف ساخته شده، به دستگان مي بندد و در حاليکه دستگاه روشن است و فلز و قالب را مي چرخاند، با قلمهاي فولادي به طول 50 سانتي متر، فلز را فشرده، بر روي قالب مي خواباند. در نتيجه ورق فلز به شکل قالب در مي آيد.  



  7- هنر قملزني را تعريف کنيد؟

يکي از روشهاي تزئين فلز «قلمزني» است که طي آن با استفاده از چکش و انواع قلم، نقش مورد نظر را روي فلز ايجاد مي کنند.  



  8- شيوه اي رايج در قلمزني را نام ببريد.

1. شيوه عکسي
2. شيوه زمينه پر
3. شيوه منبت
4. شيوه برجسته
5. شيوه مشبک
6. شيوه قلم گيري
 



  9- هنر مليله سازي را تعريف کنيد؟

ساخت ظرف يا شيء با رشته هاي نازک فلز به «مليله سازي» معروف است.  



  10- هنر زرگري را تعريف کنيد؟ (شکل صفحه 68)

ساخت زيور آلات از طلا و نقره را «زرگري» و نشاندن سنگهاي قيمتي روي آنها را «جواهر سازي» مي گويند.  



  11- هنر کوفته گري را تعريف کنيد.

هنر کوفته گري يا فولاد سازي، در واقع بر گرفته از ساخت اشياي آهني است که به صورت هنري توسعه يافته است. اين هنر در دوره هخامنشيان با ساخت جنگ افزارها و مهرها رايج بوده است.  



  12- هنر طلا کوبي را تعريف کنيد. (شکل صفحه 70)

موج دار کردن فولاد با طلا و نقره را «طلاکوبي» مي گويند. که به زرکوبي يا مطلا کاري نيز مشهور است. در گذشته طلا کوبي روي فلزاتي مانند مس، برنج و مفرغ نيز انجام مي شد.  

آمار بازدید
 بازدید این صفحه : 4899
 بازدید امروز : 117
 کل بازدید : 3710197
 بازدیدکنندگان آنلاين : 1
 زمان بازدید : 0.3906
جستجو
اوقات شرعی
وضعیت آب و هوا
weather.ir is down
صفحه اصلی       ارتباط با مسولین     نقشه سایت  

آدرس: جعفريه خیابان امام خميني(قدس)، دانشگاه پيام نور واحد جعفريه
تلفن                               ٦٢٢٠٣٧٦-٠٢٥٢ 

Copyright © 2009 Qom Payame Noor University. All rights reserved .     دانشگاه پیام نور استان قم واحد جعفریه